طراحی تجربه کاربری یا UX چیست؟ عنوانی که جدیدا زیاد به گوش ما می‌خورد، طراحی تجربه کاربری و طراحی رابط کاربری است! و آن هم به خاطر وابسته شدن همه ما به مدیاهای دیجیتالی مختلف می‌باشد که در همند به بررسی این موضوع جذاب، یعنی طراحی UX، می‌پردازیم.
ما در مقاله‌ای دیگر به بررسی مبحث جذاب طراحی رابط کاربری و یا همان UI، پرداخته‌ایم و ذکر کرده‌ایم که فقط شامل صفحات دیجیتالی می‌باشد، که می‌توانید آن‌را مطالعه کنید و از اطلاعات آن مقاله نیز بهره ببرید.
اما تفاوت طراحی تجربه کاربری یا یوایکس، این است که هر تعاملی که کاربر با محصولی که دارد استفاده می‌کند دارد و اونجایی مهم میشه که هرچی بیشتر روی این تعامل کار کنید و مخاطباتونو بهتر بشناسید، می‌تونید ارتباط محصول و کاربرتون رو هم بیشتر و دلچسب‌تر کنید.
شما طراح عزیز، اگر هنوز اطلاعاتی درباره این حوزه جذاب ندارید و یا شما، کارفرمای محترم، اگر هنوز فکر می‌کنی که همه چیز یک محصول فقط ظاهرشه و به معجزه تجربه کاربری ایمان نیاوردید، پیشنهاد می‌کنم حتما این مقاله رو دنبال کنید.
طراحی تجربه کاربری یا همون UX چیه؟
زمانی که برای اولین بار وارد این سایت شدید و یادتونه؟
چقدر طول کشید تا قسمت مقاله‌ها رو پیدا کنید؟ فرض کنید که می‌خواید با پشتیبان سایت ارتباط برقرار کنید، چقدر طول می‌کشه تا گزینه ارتباط با ما رو پیدا کنید؟ پیدا کردن یک شماره یا آدرس ایمیل از بین این‌همه دیتا، چقدر براتون راحت بود؟ اگر خیلی سریع تونستید به هدفتون برسید، پس این سایت تجربه کاربری خوبی داره. اما اگر کلی گشتید و در آخر شماره یا ایمیل و جایی پیدا کردید که هیچ ربطی به اون قسمت نداشت، بدونید که هیچ طراح یوایکسی روی این سایت کار نکرده!
User experience، طراحی تجربه کاربری و یا یوایکس، به چگونگیه تعامل شما با یک محصول مربوطه. این محصول میتونه یک سایت یا یک اپلیکیشن و یا طراحی اپلیکیشن موبایل باشه و یا چیزی که به صورت فیزیکی باهاش در ارتباطین. مثل یه قوطی سس کچاپ فلفلی تند یا ماشین‌های حمل زباله، یا حتی چیدمان دکور یه مغازه.
حتی تمرکز روی تنظیم محیط اطراف، به بهینه ترین، هماهنگ‌ترین و کاربر پسند‌ترین روش، در ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در فلسفه چینی باستان فنگ شویی هم یه نوعی از طراحی تجربه کاربریه!
قرن هاست که انسان‌ها به دنبال بهینه سازی محیط اطرافشون برای ایجاد حداکثر راحتی‌ان. اما این روزا، اصطلاح یوایکس معناهای دیجیتالی قوی‌تری پیدا کرده، که اغلب به برنامه‌ها، وب‌سایت‌ها، نرم‌افزارها، ابزارها و فناوری اشاره داره.
خلاصه که یوایکس، هر جایی که یه سمتش کاربر وجود داشته باشه و سمت دیگه‌اش محصولی که قراره یک کاری و انجام بده، وجود داره.
هدف از طراحی یوایکس اینه که یه تجربه دلپذیر، آسون و کارآمد و برای کاربراش رقم بزنه. و یه یوایکس خوب یوایکسیه که با کمترین توضیح و راهنما، و در کمترین زمان، کاربر و به خواسته‌اش برسونه.
– هنری دریفوس، مهندس صنایع میگه:
“هنگامی که نقطه تماس بین محصول و مردم به یک نقطه اصطحکاک تبدیل شود، [طراح] شکست خورده است. از طرف دیگر، اگر افراد با تماس با محصول از ایمنی، راحتی، اشتیاق بیشتری برای خرید، کارایی بیشتر – یا فقط شادتر بودن – برخوردار شوند، طراح موفق شده است. “
تفاوت طراحی رابط کاربری و طراحی تجربه کاربری
اشتباه نکنید!
از اونجایی که یوایکس و یوآی همیشه کنار هم میان خیلیا فکر می‌کنن که تفاوتی با هم ندارن، ولی باید بگم بهتون که اتفاقا خیلی با هم متفاوتن!
یوآی یا طراحی رابط کاربری شامل صفحاتیه که کاربر به صورت مستقیم باهاش در ارتباطه و ظاهر محصول و در بر می‌گیره ( اگر می‌خواید بیشتر درباره طراحی یوآی بدونید مقاله قبلی و بخونید) . اما یوایکس و یا طراحی تجربه کاربری شامل اسکلت کلی محصوله که طراحی یوآی بر اساس اون شکل می‌گیره. یوآی خوب در کنار یک یوایکس خوب میتونه محصولی و تولید کنه که کاربرا عاشقش شن و هرگز ولش نکنن. اما یوآی خیلی زیبا، بدون یوایکس مناسب، میتونه کاربراتونو خیلی سریع از محصولی که تولید کردید سرد کنه. و حتی برعکسش!
نکته مهم: به همون اندازه که زیبایی ظاهری مهمه، کارایی و راحتی و یوایکس هم مهمه!
-کن نورتون، شریک Google Ventures میگه :
“یوایکس برای حل یک مشکل بر نحوه استفاده کاربر متمرکز شده است. یوآی بر چگونگی ظاهر و عملکرد سطح محصول. “
زیرشاخه‌های طراحی یوایکس
همونطور که گفتم با رشد صنعت فناوری، زمینه و زیرشاخه‌های یوایکس درحال گسترش و پیشرفته. اینجا فقط با چندتا از این زیرشاخه ها آشنا می‌شیم:
طراحی وب‌سایت و اپلیکیشن‌ها
در عصر اینترنت و تلفن‌های هوشمند، قابلیت استفاده از اپلیکیشن و سایت‌ها، بیشتر شده. اهمیت طراحی محصول باعث شده که در کنار طراحان یوآی، طراحان یوایکس هم وارد گود بشن. مسئولیت راحتی کاربر در استفاده از یک اپلیکیشن، خرید آنلاین از یک سایت، انجام فرآیند‌های بانکی و … رو به عهده دارن. پس وقتی وارد سایت یا اپلیکیشنی می‌شید که علاوه بر ظاهر جذابش، حس خوبی بهتون منتقل می‌کنه، بدونید که توسط یک متخصص یوایکس به همراه یک طراح یوآی طراحی شده!
طراحی صدا | طراحی تجربه کاربری
رابط‌های کاربر صوتی، انقلابی و در تعامل کاربرا با فناوری ایجاد کردن. تو ایالات متحده، حدود ۵۰درصد از بزرگسالان از جستجو‌های صوتی استفاده می‌کنن. پس طراحان یوایکس نقش مهمی در طراحی ابزار‌های صوتی مثل الکسا یا کورتونا دارن؛ و در صورت کاربر پسند بودن و در دسترس بودن برای اکثر کاربرا، می‌تونن موفق شن. اما یادتون باشه که طراحی صدا به رویکرد متفاوت تری نسبت به سایت و اپلیکیشن نیاز داره.
طراحی خدمات
قسمتی دیگه از طراحی یوایکس، طراحی خدماته. که نه شامل اشیای فیزیکی و قابل لمسه و نه شامل محصولات دیجیتالی.
ویکی پدیا طراحی خدمات و اینجوری تعریف می‌کنه که:
“طراحی خدمات به فعالیت برنامه ریزی و سازماندهی افراد، زیرساخت‌ها، ارتباطات و اجزای مادی یک سرویس به منظور بهبود کیفیت آن و تعامل بین ارائه دهنده خدمات و مشتریان آن گفته می‌شود.
یا در جای دیگه‌ای می‌بینیدکه:
طراحی سرویس ممکن است به عنوان روشی برای اطلاع رسانی تغییرات در سرویس موجود یا ایجاد سرویس جدید به طور کامل عمل کند.
وقتی می‌رید به یه کافی‌شاپ و یه فنجون قهوه سفارش می‌دید یا از وسایل نقلیه عمومی استفاده می‌کنید، تجربه شما نتیجه طراحی خدماته. روش طراحی خدمات هم، شبیه به طراحی کلاسیک یوایکسه.
پس طراح و کارفرمای عزیز!
همون اندازه که به طراحی ظاهری اپلیکیشن، وب‌سایت و یا محصولتون دقت می‌کنید، به اینکه مخاطبتون کیه، در چه زمانی، چه جایی، و چه شرایطی از طرحتون استفاده می‌کنه هم توجه کنید تا محصولتون در عین زیبایی، کارآمد و کاربر پسند باشه.
درباره راه‌های رسیدن به یک یوایکس خوب و تکنیک‌هایی که باید استفاده کنید، تو مقاله‌های بعدی براتون می‌نویسیم.
اگر این مقاله برای شما مفید بود، اون رو با دوستانت به اشتراک بگذار و همینطور از تجربیات خودت برامون بنویس.
اگر علاقمند بودی تا به عنوان یک شغل بهش نگاه کنی می‌تونی این ويدئو فرصت شغلی UI/UX از کانال همند رو ببینی.